ایرنابازار- کسی که حق سرقفلی را از مالک دریافت می‌کند، تمامی منافع تجاری و مالی‌ای که از ملک به دست می‌آورد را در اختیار دارد؛ اما در عین مال یا ملک، هیچ حقی ندارد. از سویی دیگر، مالک اگرچه حق کامل عینی بر روی ملک خود دارد؛ اما در منافع مالی با صاحب سرقفلی شریک نیست.
سرقفلی و ویژگی‌های آن در حقوق ایران
از سال ۱۳۷۶ در ایران حقی با نام حق سرقفلی برای کسانی که یک ملک تجاری را اجاره می‌کنند، در نظر گرفته شد. بر اساس این حق، تمامی منافعی که از ملک حاصل می‌شود، متعلق به دارنده سرقفلی است. همچنین کسی که حق سرقفلی را کسب کرده می‌تواند آن را با اذن مالک به شخص دیگری نیز انتقال دهد و این عملیات کاملاً مطابق قانون صورت می‌گیرد.
مهم‌ترین فرق مالکیت و سرقفلی که باید به آن توجه داشته باشید این است که حق سرقفلی تنها برای املاک تجاری در نظر گرفته می‌شود و در املاک مسکونی و دیگر موارد، معنایی نخواهد داشت.
کاربرد سرقفلی در قراردادهای اجاره
شاید بخواهید بدانید که حق سرقفلی چه مزایایی را برای دارنده آن خواهد داشت. تصور کنید ملکی تجاری را بدون هیچ رونق و شهرتی خریداری می‌کنید. سپس به روش‌های متعدد موجب فروش بالا در آن ملک تجاری شوید و به عبارتی برندی صاحب‌سبک و نام‌آور از آن ملک کم‌رونق بیافرینید. در چنین شرایطی اگر تنها یک مستأجر باشید، در پایان مدت اجاره، تمام این اعتبار و رونق از دست شما می‌رود و زحمتی که کشیدید بی‌فایده خواهد بود.
در این میان، نقش سرقفلی اهمیت پیدا می‌کند. در این فرایند، مالک مبلغی را در قرارداد به‌ازای حق سرقفلی از دارنده آن گرفته و در طول دوره، اجاره کمتری از او دریافت می‌کند. اما بر اساس این حق، پس از پایان دوره اجاره، مالک وظیفه دارد که با همان شخص دارای حق سرقفلی، قرارداد را تمدید کند. به‌عبارت‌دیگر می‌توان گفت فرد دارای حق سرقفلی نسبت به سایر افرادی که خواهان اجاره ملک تجاری هستند، اولویت و ارجحیت دارد.
حقوق صاحب سرقفلی در مواقع اختلاف
ازآنجایی‌که برخی مواقع بین مالک و دارنده سرقفلی اختلاف ایجاد می‌شود، آشنایی با حقوق صاحب سرقفلی و فرق مالکیت و سرقفلی اهمیت زیادی دارد. تا اینجا با برخی از این حقوق آشنا شدیم. حقوقی که صاحب سرقفلی در اختیار دارد موارد زیر را شامل می‌شوند:
-صاحب سرقفلی در واقع حق استفاده از تمام منافع تجاری ملک را خواهد داشت.
-زمانی که مدت اجاره ملک به پایان می‌رسد، تمدید قرارداد با صاحب سرقفلی نسبت به سایر اشخاص اولویت بالاتری دارد.
-صاحب سرقفلی اجازه دارد این حق را در صورت تمایل به شخص دیگری واگذار کند؛ اما نکته مهم این است که در انتقال حق سرقفلی مالک ملک نیز باید رضایت کامل داشته و در جریان این معامله باشد.
-مالک سرقفلی می‌تواند برخی امور تعمیرات یا تغییرات را نیز انجام دهد؛ اما اجازه تغییرات اساسی در اصل ملک را نخواهد داشت.
-برای کسب اطلاعات بیشتر از حقوق صاحب سرقفلی در اختلافات و برخورداری از مشاوره با بهترین وکیل سرقفلی در تهران می‌توانید با مشاورین مجموعه سنا تماس بگیرید.
مالکیت و تفاوت‌های آن با سرقفلی
حق سرقفلی را به طور کامل توضیح دادیم؛ اکنون نوبت به شرح موضوع مالکیت و همچنین فرق مالکیت و سرقفلی است. مالک یک ملک، در واقع حقی انحصاری و کامل بر آن ملک را در اختیار دارد و هیچ‌کس جز در شرایط خاص و بر اساس قانون، نمی‌تواند حق مالکیت را از مالک بگیرد. درنتیجه می‌توان گفت مالک حق کامل بهره‌برداری و هرگونه خریدوفروش را در مورد ملک خود دارد.
مهم‌ترین فرق مالکیت و سرقفلی در این است که حق مالکیت برای تمام املاک وجود دارد؛ اما حق سرقفلی تنها برای املاک تجاری تعریف می‌شود. برای اجاره یک ملک معمولی، مستأجر تنها مبلغ اجاره را به مالک پرداخت می‌کند؛ اما دارنده سرقفلی علاوه بر اجاره، مبلغی را به‌ازای دریافت حق سرقفلی نیز در اختیار مالک می‌گذارد که عموماً قابل‌بازگشت است؛ مگر در شرایط خاص؛ بنابراین؛ به‌عنوان جمع‌بندی می‌توان گفت حق مالکیت به معنای امکان بهره‌برداری و استفاده از یک ملک به طور تمام‌وکمال است؛ درصورتی‌که حق سرقفلی به امکان برخورداری از تمام منافع تجاری یک ملک اطلاق می‌شود.
حقوق مالک در استفاده از ملک
حقوق مالک در استفاده از ملک نسبت به صاحب سرقفلی بسیار بیشتر است. با داشتن مالکیت یک ملک، حق کامل و انحصاری نسبت به خریدوفروش، تعمیرات، نگهداری و غیره در آن ملک را دارید.
درصورتی‌که شخص صاحب سرقفلی، بدون اذن مالک، این حق را به شخص دیگری دهد، مالک می‌تواند با مراجعه به دادگاه و با تشخیص کارشناسان، حق سرقفلی را با بازگشت نصف مبلغ حق سرقفلی تخلیه کند. همچنین در مواقعی که در متن قرارداد اجاره سرقفلی، این حق برای فعالیت در حیطه خاصی اعطا شده باشد و صاحب حق سرقفلی بدون اطلاع به مالک، زمینه شغلی خود را تغییر دهد، مالک می‌تواند ملک خود را بدون پرداخت هیچ درصدی از حق سرقفلی باز پس بگیرد.
جمع‌بندی
حق مالکیت و سرقفلی دو موضوع با ماهیت کاملاً متفاوت هستند که بسیاری از اوقات در تشخیص و تمایز آن‌ها از یکدیگر اختلافاتی به وجود می‌آید. حق سرقفلی به صاحب آن، اجازه استفاده و بهره‌بردن از تمامی منافع مالی ملک تجاری را می‌دهد؛ اما مالکیت حقی با امکان استفاده و اختیار کامل نسبت به یک ملک است.
برای دریافت حق سرقفلی یک ملک تجاری برای کار و یا اعطای حق سرقفلی ملکی که مالک آن هستید، لازم است فرق مالکیت و سرقفلی و اطلاعات مربوط به آن را به طور کامل بدانید. در این راستا می‌توانید تمامی راهنمایی‌ها و مشاوره‌های لازم را از کارشناسان مجموعه سنا دریافت کنید.
*** این مطلب تبلیغاتی و از سوی سفارش دهنده تهیه شده است و ایرنا مسئولیتی درباره چارچوب و محتوای آن ندارد.
نظر شما